Το νέο περιστατικό αφορά το πλοίο FUGRO GAUSS, της γερμανικής εταιρείας Jasmine Shipping, που διεξάγει έρευνες για τη πόντιση καλωδίου οπτικών ινών νοτίως της Κύπρου, για λογαριασμό της κοινοπραξίας East to Med data Coridor (EMC), με βασικό μέτοχο το κρατικό σαουδαραβικό πάροχο τηλεπικοινωνιών, Saudi Telecom. Στη γνωστή τακτική που είχε ακολουθήσει και με τον GSI στη Κάσο, υποστηρίζοντας ότι η περιοχή είναι «τουρκική υφαλοκρηπίδα», επομένως πρέπει να δώσει εκείνη την έγκριση για οποιαδήποτε δραστηριότητα, η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται και πάλι ότι οι έρευνες γίνονται σε δική της υφαλοκρηπίδα, και γι' αυτό προχώρησε σε δική της αντι-NAVTEX, ενώ απέστειλε αεροπορικά και ναυτικά μέσα στη περιοχή για να παρακολουθούν τις κινήσεις του σκάφους.
Σύμφωνα με πηγές της κυπριακής Κυβέρνησης που επικαλείται ο «Φιλελεύθερος», όπως και άλλα δημοσιεύματα, η γερμανική Εταιρεία δεν έχει προβεί προς ώρας σε κάποια καταγγελία για παρεμπόδιση των ερευνών, ενώ οι Αρχές της Κύπρου, που είχαν εκδώσει και τη σχετική NAVTEX, βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία με το πλοίο και αν χρειαστεί θα προβούν σε όλες τις ενδεδειγμένες ενέργειες (καταγγελίες στον ΟΗΕ και διαβήματα σε επίπεδο Ε.Ε.). Το σκάφος έπλεε μέχρι και σήμερα τα ξημερώματα νοτιοδυτικά της Πάφου, σύμφωνα με την εφαρμογή marinetraffic, δίχως να έχει ακόμη προσεγγίσει τις περιοχές της Κυπριακής ΑΟΖ, τις οποίες αμφισβητεί η Τουρκία και για τις οποίες απαιτεί την έκδοση τουρκικής NAVTEX, ώστε να συνεχιστούν οι έρευνες. Τα παραπάνω βέβαια δεν αποκλείουν να ολοκληρωθεί κανονικά η κυπριακή NAVTEX, που εκπνέει τη Δευτέρα 11 Αυγούστου και παρ’ όλα αυτά το γερμανικό σκάφος να μην έχει φέρει σε πέρας τις έρευνες στην περιοχή που η Άγκυρα θεωρεί «τουρκική υφαλοκρηπίδα».
Το ιστορικό με το πλοίο Teliri και οι νέοι κίνδυνοι
Εκτός και αν υιοθετηθεί η προβληματική πρακτική που είχε επιλεγεί και τον Ιούλιο του 2024, όταν το ιταλικής σημαίας πλοίο, Teliri, πραγματοποιούσε εργασίες εμποτισμού καλωδίου επικοινωνιών, για λογαριασμό της Google, μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας. Τότε και κατόπιν των τουρκικών απειλών, το πλοίο λέγεται ότι είχε ζητήσει την έκδοση NAVTEX για την αναγγελία των εργασιών του, όχι μόνο από την Ελλάδα και την Κύπρο, όπως θα έπρεπε καθώς οι περιοχές αφορούσαν περιοχή ευθύνης έκδοσης NAVTEX των δυο χωρών, καθώς επίσης περιοχή κυπριακής ΑΟΖ και ελληνικής δυνητικής υφαλοκρηπίδας, αλλά και από την Τουρκία, προκειμένου να μην αντιμετωπίσει προβλήματα.
Στην περίπτωση πάλι του ιταλικού πλοίου Ievoli Relume που επίσης τον περασμένο Ιούλιο διεξήγαγε εργασίες για τον GSI στη Κάσο, οι τουρκικές Αρχές είχαν επίσης πιέσει να εκδοθεί NAVTEX από τη Τουρκία για έρευνες σε τμήμα που αφορούσε οριοθετημένη περιοχή μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, χωρίς ωστόσο αυτό να γίνει αποδεκτό. Στην πράξη, το νέο περιστατικό στα ανοικτά της Κύπρου δείχνει την πρόθεση της Άγκυρας να γενικεύσει το μπλόκο στις θαλάσσιες διασυνδέσεις, κατά τη πάγια θέση της ότι έχει εκείνη την ευθύνη για το συντονισμό των ερευνών με την έκδοση NAVTEX, παρά το γεγονός ότι η πόντιση καλωδίων είναι ελεύθερη στα διεθνή ύδατα, βάσει των προβλέψεων της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Το επόμενο crash test για την Αθήνα
Και κυρίως επιβεβαιώνει όσους προειδοποιούσαν εδώ και καιρό ότι η υποχωρητική στάση της Αθήνας στην υπόθεση του GSI θα ανοίξει την όρεξη στη γείτονα, που παίρνει θάρρος όσο δεν αντιδρούν η ελληνική και η κυπριακή πλευρά για να ενισχύει το ρόλο της ως ο «τροχονόμος» κάθε διεθνούς διασύνδεσης στην Αν. Μεσόγειο. Τώρα το επόμενο crash test για την Αθήνα θα είναι όταν το πλοίο εισέλθει σε τμήμα της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ, και εν συνεχεία σε περιοχή της οριοθετημένης ελληνικής ΑΟΖ, βάσει της Ελληνο-Αιγυπτιακής Συμφωνίας, δηλαδή στα γνωστά ύδατα πέριξ της Κάσου. Και το κρίσιμο ερώτημα είναι τι θα συμβεί επί του πεδίου και τι θα κάνει η Αθήνα για να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη διεξαγωγή των ερευνών για το EMC, όταν για δεύτερη φορά, μετά τη πρώτη και αποτυχημένη με τον GSI, θα βρεθεί αντιμέτωπη με την πρόκληση να υπερασπιστεί και να προστατεύσει στην πράξη την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων στην οριοθετημένη με την Αίγυπτο ΑΟΖ της.
Το EMC ακολουθεί την ίδια όδευση με τον GSI
Έχει μάλιστα τη σημασία του ότι το συγκεκριμένο έργο (East to Med Data Corridor) ακολουθεί την ίδια περίπου όδευση με τον Great Sea Interconnector, διέρχεται δηλαδή από τα νερά της Κάσου. Και είναι αρκετοί αυτοί που είχαν κρούσει εδώ και μήνες το κώδωνα του κινδύνου ότι εφόσον μπλοκάρει ο GSI εξαιτίας των αντιδράσεων της Τουρκίας, το ίδιο προφανώς θα συμβεί και με το καλώδιο οπτικών ινών EMC, που δρομολογούν οι Σαουδάραβες. Τα παραπάνω είναι ένα ακόμη μήνυμα προς την Αθήνα ότι ο ελέφαντας στο δωμάτιο, για τον οποίο το τελευταίο καιρό δεν θέλει να μιλάει κάθε φορά που αναφέρεται στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει.
Τυχόν «πάγωμα» των ερευνών για τον EMC στα νερά δίπλα στη Κάσο θα σημάνει «2 στα 2». Επανάληψη δηλαδή του ίδιου «έργου» και για μια δεύτερη θαλάσσια διασύνδεση με ό,τι μήνυμα μπορεί αυτό να στέλνει στους γείτονες. Θυμίζουμε ότι τον Μάρτιο τα τουρκικά Μέσα είχαν υποδεχτεί με πανηγυρικά σχόλια την είδηση για την αναστολή των ερευνών για τον GSI. Άλλωστε, αρκετοί ανησυχούν ότι όσο ενισχύονται οι τουρκικές αξιώσεις λόγω της τακτικής του κατευνασμού και των «ήρεμων νερών» μπορεί να τεθούν σε κίνδυνο και οι διασυνδέσεις στο Αν. Αιγαίο και στα Δωδεκάνησα με το ηπειρωτικό Σύστημα.
Τον Οκτώβριο του 2024, με αφορμή τις έρευνες του πλοίου «Αιγαίο» που εκτελούσε για λογαριασμό του ΑΔΜΗΕ εργασίες πόντισης καλωδίου στο Αν. Αιγαίο, ο Σταθμός της Σμύρνης είχε εκδόσει NAVTEX, ισχυριζόμενος ότι μέρος της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ Χίου και Λέσβου όπου γίνονταν έρευνες είναι τουρκική υφαλοκρηπίδα. Και ότι οι εργασίες σε αυτή την περιοχή πρέπει να συντονίζονται από τις αρμόδιες τουρκικές Αρχές, δηλαδή ότι η ευθύνη έκδοσης NAVTEX ανήκει στην Τουρκία.
Euro2Day
«The New Daily Mail»
Newsroom
