Όπως θυμίζει το Bloomberg, αφού είχε εντείνει τις απειλές κατά του Ιράν νωρίτερα την εβδομάδα, ο Τραμπ φάνηκε να μειώνει την ένταση την Πέμπτη, δηλώνοντας πως θα δώσει δύο εβδομάδες στη διπλωματία. Το Ισραήλ, το οποίο έχει δεσμευτεί να καταστρέψει τα πυραυλικά και πυρηνικά προγράμματα του Ιράν, συνέχισε τις επιθέσεις, ενώ το Ιράν εξαπέλυσε νέες αντεπιθέσεις. Αν και υπαινίχθηκε ότι ίσως συντομεύσει την προθεσμία του τελεσιγράφου του, ο Τραμπ άφησε επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο να στηρίξει μια κατάπαυση του πυρός όσο διαρκούν οι συνομιλίες. Το Ιράν έχει ζητήσει να σταματήσουν οι επιθέσεις πριν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις, κάτι που το Ισραήλ έχει αρνηθεί. «Ίσως, ανάλογα με τις συνθήκες», απάντησε ο Πρόεδρος όταν ρωτήθηκε αν θα υποστήριζε μια παύση των συγκρούσεων για να διευκολυνθούν οι διαπραγματεύσεις. Όμως αμφισβήτησε αν μια τέτοια ανακωχή είναι εφικτή: «Το Ισραήλ τα πηγαίνει καλά στον πόλεμο, και νομίζω ότι πρέπει να πεις πως το Ιράν τα πηγαίνει λιγότερο καλά. Είναι λίγο δύσκολο να πείσεις κάποιον να σταματήσει».
Ευρωπαίοι διπλωμάτες δεν φάνηκε να σημειώνουν ιδιαίτερη πρόοδο στη συνάντηση της Παρασκευής, απευθύνοντας έκκληση στο Ιράν να προσέλθει στο τραπέζι των συνομιλιών. «Επιθυμούμε να συνεχίσουμε τις συνεχιζόμενες συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με το Ιράν και προτρέπουμε το Ιράν να συνεχίσει τις συνομιλίες του με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Λάμι μετά τη συνάντηση με τον Ιρανό ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί. «Αυτή είναι μια επικίνδυνη στιγμή και είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην υπάρξει περιφερειακή κλιμάκωση της σύγκρουσης». Ο Αραγτσί δήλωσε πως το Ιράν είναι έτοιμο να πραγματοποιήσει άλλη μία συνάντηση με τους Ευρωπαίους στο άμεσο μέλλον, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA. Όμως προειδοποίησε πως δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος όσο συνεχίζεται η σύγκρουση. «Όσο συνεχίζονται οι επιθέσεις, δεν θα διαπραγματευτούμε με κανέναν», είπε.
Δεν έχει προγραμματιστεί επόμενη συνάντηση, ούτε έχει συμφωνηθεί πού ή σε ποια μορφή θα διεξαχθούν τέτοιες συνομιλίες, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο. Πριν ανασταλεί η διπλωματική διαδικασία δύο μηνών με τις ΗΠΑ λόγω της επίθεσης του Ισραήλ, η Τεχεράνη είχε δείξει πρόθεση να αποδεχθεί κάποιους περιορισμούς στις δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ έχουν δηλώσει πως η Ισλαμική Δημοκρατία δεν πρέπει να έχει καμία δυνατότητα εμπλουτισμού.
Ο Τραμπ υποβάθμισε τις ευρωπαϊκές διπλωματικές προσπάθειες. «Το Ιράν δεν θέλει να μιλήσει με την Ευρώπη. Θέλει να μιλήσει με εμάς», είπε. «Η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να τους βοηθήσει». Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι το Ισραήλ δεν έχει την ικανότητα να καταστρέψει όλα τα πυρηνικά εργοστάσια του Ιράν από μόνο του. Οι περισσότεροι ειδικοί εκτιμούν ότι για να καταστραφεί με επιτυχία η υπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό απαιτείται συμμετοχή των ΗΠΑ, καθώς το Ισραήλ δεν διαθέτει τα κατάλληλα όπλα, όπως οι πιο ισχυρές διατρητικές βόμβες, για να διεισδύσουν σε τέτοιο βάθος. Ωστόσο, υπάρχει διχογνωμία, με κάποιους να υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ διαθέτει τα απαιτούμενα μέσα.
«Έχουν πολύ περιορισμένη ικανότητα», είπε ο Τραμπ. «Μπορούν να διαπεράσουν ένα μικρό τμήμα, αλλά δεν μπορούν να φτάσουν σε μεγάλο βάθος. Δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα». Και πρόσθεσε: «Ίσως να μην είναι απαραίτητο». Ο Τραμπ επανέλαβε την άποψή του ότι το Ιράν βρισκόταν σε απόσταση λίγων εβδομάδων από την απόκτηση πυρηνικής βόμβας όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε την επίθεση, απορρίπτοντας για άλλη μια φορά τις εκτιμήσεις των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών που υποστηρίζουν ότι η ιρανική ηγεσία δεν επιδιώκει κάτι τέτοιο.
Οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν την Παρασκευή, μετά από αναφορά του Reuters ότι το Ιράν είναι έτοιμο να συζητήσει περιορισμούς στον εμπλουτισμό ουρανίου, αν και παραμένουν αυξημένες σε σχέση με τα επίπεδα πριν από τη σύγκρουση. Το Ισραήλ εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική επίθεση κατά του Ιράν την προηγούμενη εβδομάδα, λέγοντας πως η απειλή από τον ορκισμένο εχθρό του να αποκτήσει πυρηνικά όπλα έπρεπε να εξουδετερωθεί. Το Ιράν απάντησε με κύματα πυραύλων και drone, με βαριές απώλειες και από τις δύο πλευρές.
Ο Τραμπ έχει μιλήσει δημόσια για αρκετές ημέρες για την πιθανότητα εμπλοκής των ΗΠΑ, αλλά φάνηκε την Πέμπτη να κάνει ένα βήμα πίσω, μετά από μια σειρά σκληρών δηλώσεων, που περιλάμβαναν αιτήματα για εκκένωση περιοχών της Τεχεράνης και απειλές κατά του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι εξαπέλυσε νέες επιθέσεις σε δεκάδες στόχους, πλήττοντας εργοστάσια παραγωγής πυραύλων, τα κεντρικά γραφεία της εσωτερικής ασφάλειας του Ιράν στην Τεχεράνη και την ερευνητική και αναπτυξιακή μονάδα του πυρηνικού του προγράμματος. Ο Αρχηγός Γενικού Επιτελείου Εγιάλ Ζαμίρ δήλωσε ότι οι δυνάμεις του είναι προετοιμασμένες για μια «παρατεταμένη εκστρατεία». Οι ισραηλινές πυροσβεστικές υπηρεσίες δήλωσαν ότι πύραυλοι έπληξαν την Παρασκευή την περιοχή του Τελ Αβίβ και το νότιο Ισραήλ. Τρεις άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά.
ΑΜΠΕ/Reuters
Newsroom
