Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησαν σε μια ιστορική επαναφορά των σχέσεών τους μετά το Brexit, έπειτα από μια «τελευταία πρόοδο» που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια νυχτερινών συνομιλιών πριν από τη Σύνοδο κορυφής στο Λονδίνο σήμερα Δευτέρα. Σύμφωνα με τους Financial Times, το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησε να διατηρήσει την πρόσβαση των ευρωπαϊκών αλιευτικών σκαφών στα βρετανικά νερά για ακόμα 12 χρόνια, μια απόφαση που αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις από την Αντιπολίτευση των Συντηρητικών, σύμφωνα με αξιωματούχους των Βρυξελλών. Σε αντάλλαγμα, ο Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ εξασφάλισε μια συμφωνία που θα μειώσει δραστικά τη γραφειοκρατία για τις εξαγωγές αγροτικών και αλιευτικών προϊόντων στον μεγαλύτερο εξαγωγικό προορισμό της Βρετανίας, μια πολυπόθητη οικονομική επιτυχία των διαπραγματεύσεων «επαναφοράς».
Τρεις Ευρωπαίοι διπλωμάτες επιβεβαίωσαν ότι οι Βρυξέλλες εγκατέλειψαν το αίτημά τους να συνδεθεί η διάρκεια της συμφωνίας για τα αγροδιατροφικά προϊόντα με εκείνη για την αλιεία, ενώ Βρετανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία και για τα δύο ζητήματα. Η σημερινή Σύνοδος Κορυφής στο Λονδίνο είναι η πρώτη από μια σειρά Συνόδων Κορυφής μεταξύ των δύο πλευρών που στόχο έχουν να βελτιώσουν τις σχέσεις Λονδίνου - Βρυξελλών μετά το Brexit. Από την Ε.Ε. συμμετείχαν η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η επικεφαλής της διπλωματίας της Ε.Ε. Κάγια Κάλλας. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Ηνωμένου Βασίλειου είναι ο Βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ.
Τι προβλέπει η Συμφωνία
«Ιστορική καμπή» στη σχέση Ηνωμένου Βασιλείου - Ευρωπαϊκής Ένωσης χαρακτηρίζει το Λονδίνο τη νέα «στρατηγική συνεργασία» που υπέγραψαν τα δύο μέρη το μεσημέρι στη βρετανική πρωτεύουσα «στοχεύοντας στην ενίσχυση της βρετανικής οικονομίας, τη μείωση του κόστους ζωής και την αποκατάσταση κρίσιμων εμπορικών και τεχνολογικών δεσμών με την Ευρώπη». Σημειώνεται πάντως πως η νέα Συμφωνία δεν επιστρέφει στο καθεστώς της ενιαίας αγοράς, της τελωνειακής ένωσης ή της ελεύθερης μετακίνησης, τηρώντας τις κόκκινες γραμμές της Κυβέρνησης. Ωστόσο σηματοδοτεί μια σημαντική επαναπροσέγγιση, βασισμένη στον ρεαλισμό, τη συνεργασία και το αμοιβαίο όφελος.
Ανάσα για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά
Μεταξύ των βασικών σημείων της συμφωνίας βρίσκεται η νέα Συμφωνία SPS (υγειονομικών και φυτοϋγειονομικών μέτρων), η οποία, μειώνοντας τη γραφειοκρατία στα σύνορα, απλοποιεί τη διακίνηση τροφίμων και ποτών. Η αποκατάσταση της ομαλής ροής αγαθών, κυρίως μεταξύ Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές και μεγαλύτερη ποικιλία στα ράφια των Σούπερ Μάρκετ. Παράλληλα, η Συμφωνία επιτρέπει την εξαγωγή προϊόντων όπως μπιφτέκια και λουκάνικα προς την Ε.Ε. Πρόκειται για προϊόντα που είχαν σταματήσει να εξάγονται μετά το Brexit, προκαλώντας σοβαρές απώλειες στην εν λόγω Βιομηχανία.
Προστασία της ενέργειας και της Βιομηχανίας
Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο της Συμφωνίας αφορά τη σύνδεση των Συστήματων Εμπορίας Εκπομπών Ρύπων των δύο πλευρών. Η ρύθμιση αυτή αναμένεται να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου και να προστατεύσει τις Επιχειρήσεις από τον επικείμενο «φόρο άνθρακα» της Ε.Ε., ο οποίος, χωρίς συμφωνία, θα κόστιζε στις βρετανικές Επιχειρήσεις 800 εκατομμύρια στερλίνες κάθε χρόνο. Ειδική μέριμνα δόθηκε και στον τομέα της χαλυβουργίας, με προσαρμοσμένο καθεστώς που προστατεύει τις εξαγωγές από νέους δασμούς της Ε.Ε. Έτσι το Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση της Ντάνουνιγκ Στριτ, θα εξοικονομήσει ετησίως στο κλάδο 25 εκατομμύρια στερλίνες.
Οφέλη για πολίτες και ταξιδιώτες
Η Συμφωνία όμως έχει και απτά οφέλη για τους πολίτες: Βρετανοί τουρίστες θα μπορούν να χρησιμοποιούν περισσότερα eGates στην Ευρώπη, μειώνοντας έτσι την αναμονή στα σύνορα. Εισάγεται εκ νέου το «διαβατήριο κατοικίδιου» για σκύλους και γάτες, καταργώντας έτσι τη χρονοβόρα διαδικασία πιστοποιητικών υγείας. Παράλληλα ξεκινούν συνομιλίες για το πρόγραμμα ανταλλαγής νέων. Το πρόγραμμα αυτό θα δίνει τη δυνατότητα στους νέους να ζήσουν, να εργαστούν και να ταξιδέψουν στην Ευρώπη με ευελιξία. Πρόκειται για ένα καθεστώς ανάλογο με αυτό που ισχύει μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας.
Εστίαση στην ασφάλεια και τη μετανάστευση
Η Συμφωνία προβλέπει επίσης πρόσβαση στα βιομετρικά δεδομένα προσώπων της Ε.Ε. για την ενίσχυση της διασυνοριακής ασφάλειας. Την ίδια στιγμή εντείνεται η συνεργασία για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένων των επιστροφών και της αντιμετώπισης των επικίνδυνων διελεύσεων από την θάλασσα της Μάγχης. Υπογράφθηκε επίσης νέα Συμφωνία Ασφάλειας και Άμυνας που θα επιτρέψει στη βρετανική αμυντική Βιομηχανία να συμμετάσχει στο προτεινόμενο ευρωπαϊκό Ταμείο «SAFE» ύψους 150 δισ. στερλινών. «Ήρθε η ώρα να κοιτάξουμε μπροστά. Να αφήσουμε πίσω τις παλιές διαμάχες και να βρούμε κοινές, λογικές λύσεις που ωφελούν τον βρετανικό λαό. Η Βρετανία επιστρέφει στη διεθνή σκηνή με μια Κυβέρνηση στην υπηρεσία των εργαζομένων», δήλωσε μεταξύ άλλων ο βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ. Ο Υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Νικ Τόμας-Σίμοντς υπογράμμισε: «Σήμερα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μας με την Ε.Ε., ένα κεφάλαιο που αποδίδει για τους εργαζόμενους σε ολόκληρο το ΗΒ».
ΑΜΠΕ/Financial Times
«The New Daily Mail»
Newsroom