Τρία χρόνια πολέμου στην Ουκρανία κλείνουν τη Δευτέρα και μια ειρηνευτική διαδικασία φαίνεται πιθανή. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών σκοπεύει να παρουσιάσει ένα σχέδιο ψηφίσματος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ που προσεγγίζει τις θέσεις της Μόσχας. Δεν κατονομάζει ρητά τη Ρωσία ως επιτιθέμενο και δεν ζητά επίσης την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από το ουκρανικό έδαφος. Το σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ ζητά «ταχύ τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία και εκφράζει λύπη για την απώλεια ανθρώπινων ζωών στον πόλεμο».
Υποτίθεται μάλιστα ότι θα τεθεί σε ψηφοφορία τη Δευτέρα ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ , παρουσία και του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη. Την ίδια ώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν έχει ακόμη παρουσιάσει ένα ρεαλιστικό ειρηνευτικό σχέδιο. Το ΝΑΤΟ, το οποίο έδωσε τον τόνο υπό τον πρώην Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, δεν παίζει σχεδόν κανένα ρόλο πια. Ίσως κάποιοι αιθεροβάμονες ηγέτες να εξακολουθούν να φαντάζονται πώς η Ουκρανία μπορεί ακόμη να κερδίσει τον πόλεμο. Ο Βρετανός Πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ζητά μάλιστα την ανάπτυξη 30.000 ευρωπαίων στρατιωτών στην Ουκρανία. Κάτι που θα αντιπροσώπευε μια περαιτέρω όξυνση στις ήδη τεταμένες σχέσεις Ε.Ε. - Ρωσίας. Για τους Ρώσους, «ανεξάρτητα από το πρόσχημα, εάν Ευρωπαίοι στρατιώτες ''εμφανιστούν'' στην Ουκρανία θα είναι μόνο ένα βήμα προς την κλιμάκωση», δήλωσε ο Ρώσος Υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Γκρούσκο.
Η παρουσία ενός διεθνούς ειρηνευτικού τμήματος ως εγγυητής της εκεχειρίας στην Ουκρανία, όπου θα δρουν πολλές ρωσικές και ουκρανικές παραστρατιωτικές ομάδες, θα μπορούσε να αποτελεί κίνδυνο για μια νέα ανάφλεξη. Ο Βρετανός Πρωθυπουργός κρατάει πάντως «πισινή», λέγοντας ότι μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία θα ήταν δυνατή μόνο με τη θέληση και την υποστήριξη της Ουάσιγκτον. Κάτι που αρνείται να υποστηρίξει ο Πρόεδρος Τραμπ, που έχει άλλα σχέδια.
Οι ΗΠΑ θέλουν να κάνουν επιχειρήσεις και ο Πρόεδρος Τραμπ θέλει να δείξει στον κόσμο ότι μόνο αυτός μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο. Ο Αμερικανός Πρόεδρος θέλει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μόνο με τη Ρωσία για να κάνουν μια συμφωνία για να επωφεληθούν από τις σπάνιες γαίες, το λίθιο και τα γεωργικά προϊόντα που διατίθενται στην Ουκρανία. Αμερικανοί επενδυτές όπως η Blackrock είναι ήδη έτοιμοι με τις τσέπες τους… ανοιχτές. Ο Τραμπ το λέει κυνικά: Θέλει να πάρει πίσω τα χρήματα για την υποστήριξη της Ουκρανίας, που έχει παράσχει μέχρι τώρα η Ουάσινγκτον.
Ευρωπαϊκή παράλυση
Φυσικά, ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας δεν μπορεί να δικαιολογηθεί, αλλά οι Ευρωπαίοι φαίνεται να έχουν παραλύσει: Είναι εκτός διαπραγματεύσεων, ούτε καν στο τραπέζι για τα … παιδιά. Αυτό δείχνει την απώλεια της σημασίας της Ε.Ε. Η αποτυχία παρουσίασης από την Ε.Ε. ενός σοβαρού ειρηνευτικού σχεδίου, τρία χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου, βαραίνει. Δεν έλειψαν βέβαια, οι προτάσεις για ειρήνη στην Ουκρανία και μια πανευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας. Αλλά, οι «ειδικοί σε θέματα ασφάλειας» και οι «δεξαμενές σκέψης» που είχαν «αγιοποιηθεί» από πολλά Μέσα Ενημέρωσης, απαιτούσαν όλο και πιο βαριά όπλα για την Ουκρανία. Αντίθετα, οι εκκλήσεις για ειρηνική λύση δυσφημίζονταν ως προπαγάνδα της Μόσχα. Η προθυμία για πόλεμο φαινόταν να είναι βαθιά ριζωμένη.
Η αποτυχία της Ε.Ε. καταδεικνύεται κυρίως από το γεγονός ότι, ακόμη και σήμερα, στην τρίτη επέτειο του πολέμου της Ρωσίας, η Ευρώπη δεν έχει κάνει καμία σοβαρή ειρηνευτική πρόταση. Για τρία χρόνια υπήρχαν μόνο οι παραδόσεις όπλων στο Κίεβο. Τα σχέδια της Βραζιλίας και της Κίνας, δύο χωρών που έχουν σημαντική επιρροή στον Πούτιν λόγω της ένταξής στους BRICS, επίσης δεν υιοθετήθηκαν. Αντίθετα: Και πάλι ένας Βρετανός Πρωθυπουργός, ο Μπόρις Τζόνσον τότε, έπαιξε επίσης έναν προβοκατόρικο ρόλο, μαζί με την τότε Υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ, αναγκάζοντας προσωπικά τον Ουκρανό Πρόεδρο Ζελένσκι να μην συνεχίσει το ειρηνευτικό σχέδιο που διαπραγματεύτηκε με τη Ρωσία στην Κωνσταντινούπολη στις 29 Μαρτίου 2022. Ο λαός της Ουκρανίας και οι στρατιώτες και στις δύο πλευρές, μπορεί να είχαν γλιτώσει τρία χρόνια πολέμου.
Θα ήταν λοιπόν πολύ εύκολο να κατηγορήσουμε μόνο τον Τραμπ για την ευρωπαϊκή καταστροφή. Η Ε.Ε. έχει αγνοήσει τον ρόλο της στην Ουκρανία. Η διπλωματία θα έπρεπε να ήταν το πρωταρχικό της καθήκον σε έναν πόλεμο σε ευρωπαϊκό έδαφος. Αλλά αυτό δεν ήταν επιθυμητό από τους περισσότερους Ευρωπαίους ηγέτες και μάλιστα απορρίφθηκε ως «πολιτική του χθες». Με την πεποίθηση ότι η Ρωσία πρέπει να χάσει τον πόλεμο, η Ε.Ε. εξαρτήθηκε όλο και περισσότερο από τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Όταν ο Τραμπ απείλησε τη Δανία να κατάσχει τη Γροιλανδία, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. Κάγια Κάλλας παρέμειναν σιωπηλές. Ακριβώς όπως η Ε.Ε. το 2003, όταν ξεκίνησε έναν πόλεμο κατά του Ιράκ, ο οποίος ήταν αντίθετος με το διεθνές δίκαιο. Με τη φωτεινή εξαίρεση του τότε Υπουργού Εξωτερικών της Γαλλίας, Ντομινίκ ντε Βιλπέν.
Υπολογισμοί χωρίς τον Τράμπ
Οι υπολογισμοί της Ε.Ε. έγιναν χωρίς τον Τραμπ. Οι Ευρωπαίοι είχαν ποντάρει όλα τα λεφτά στους Δημοκρατικούς και το «κουτσό άλογο» Κάμαλα, όπως αποδείχθηκε. Η Εσθονή «γερακίνα» Κάγια Κάλλας που ηγείται της διπλωματίας της Ε.Ε., κατηγορεί ήδη τις ΗΠΑ για «κατευνασμό», έναντι της Ρωσίας, κάνοντας συγκρίσεις με την πολιτική του Τσάμπερλεν και του Νταλαντιέ απέναντι στον Χίτλερ το 1938. Τότε όμως ήταν μια μάταιη προσπάθεια να αποτραπεί μια επικείμενη επίθεση από τη Γερμανία του Χίτλερ στην Τσεχοσλοβακία. Σήμερα ο πόλεμος, που έχει γίνει από καιρό πόλεμος για την παγκόσμια τάξη, πρέπει να σταματήσει. Ο πόλεμος θα μπορούσε ακόμη και να είχε αποφευχθεί αν ο δυτικός κόσμος είχε δώσει μεγαλύτερη προσοχή στο Βουκουρέστι το 2008, όταν προσφέρθηκε η ένταξη στο ΝΑΤΟ στην Ουκρανία και τη Γεωργία.
Ο Χέλμουτ Κολ και οι Υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας είχαν υποσχεθεί όμως στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου ότι δεν θα υπάρξει επέκταση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά. Τότε, ο Ρώσος Υφυπουργός Εξωτερικών Γκριγκόρι Καρασίν είχε πει: «Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα πυροδοτήσει μια βαθιά κρίση στις ρωσο-ουκρανικές (!) σχέσεις, που θα επηρεάσει ολόκληρη την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Ως εκ τούτου, η Δύση πρέπει επίσης να αποφασίσει για το τι είδους σχέσεις με τη Ρωσία είναι προς το συμφέρον της». Με τον πόλεμο στην Ουκρανία όλα είναι πλέον και πάλι διαφορετικά. Γιατί αυτός ο πόλεμος έχει γίνει μέρος της σύγκρουσης για τη νέα παγκόσμια τάξη. Και βρίσκει την Ευρώπη αδύναμη και παντελώς απούσα…
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προτείνουν σχέδιο απόφασης της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών που προτρέπει σε «ταχύ τερματισμό» του πολέμου στην Ουκρανία χωρίς αναφορά στον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, δήλωσαν διπλωματικές πηγές. Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Δευτέρα. Την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ασκεί πίεση επί του Προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το σχέδιο της απόφασης «προτρέπει σε ταχύ τερματισμό του πολέμου και σε μία βιώσιμη ειρήνη ανάμεσα στην Ουκρανία και την Ρωσία». Είναι μία «λακωνική» διατύπωση πολύ διαφορετική από τα προηγούμενα κείμενα της Γενικής Συνέλευσης που υποστήριζαν την Ουκρανία καταδικάζοντας την ρωσική εισβολή.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Κυβέρνησης Τραμπ Μάρκο Ρούμπιο ζήτησε από τις χώρες μέλη του ΟΗΕ να εγκρίνουν την «απλή» και «ιστορική» νέα απόφαση. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν μία απλή και ιστορική απόφαση στα Ηνωμένα Έθνη την οποία καλούμε όλα τα Κράτη-μέλη να υποστηρίξουν, για να χαραχθεί ένας δρόμος προς την ειρήνη», δηλώνει σε ανακοίνωση ο Μάρκο Ρούμπιο. Αυτή η αμερικανική απόφαση «είναι καλή ιδέα», έσπευσε να σχολιάσει ο Ρώσος Πρεσβευτής στον ΟΗΕ Βασίλι Νεμπένζια, ο οποίος ωστόσο είχε να παρατηρήσει ότι απουσιάζει μία αναφορά «στις ρίζες» της σύγκρουσης.
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ συνέρχεται την Δευτέρα για την τρίτη επέτειο της ρωσική εισβολής στην Ουκρανία. Με την ευκαιρία αυτή, η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι έχουν ετοιμάσει σχέδιο απόφασης που τονίζει την ανάγκη «διπλασιασμού» των διπλωματικών προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου «φέτος» και σημειώνει τις πρωτοβουλίες πολλών χωρών μελών που έχουν παρουσιάσει «τις προτάσεις τους για μία πλήρη και βιώσιμη ειρηνευτική συμφωνία». Στο κείμενο επαναλαμβάνονται τα προηγούμενα αιτήματα της Γενικής Συνέλευσης για την άμεση και άνευ όρων αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία και τον τερματισμό των επιθέσεων της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Οι προηγούμενες ψηφοφορίες είχαν συγκεντρώσει ευρεία πλειοψηφία, περί τις 140 ψήφους επί 193 μελών.
Το αμερικανικό κείμενο που αποτελείται από 65 (!) λέξεις αναμένεται να προκαλέσει την οργή των Ευρωπαίων, οι οποίοι βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με το τετελεσμένο ενός αμερικανο-ρωσικού διαλόγου για την Ουκρανία. «Ένα μινιμαλιστικό κείμενο σαν αυτό, που δεν καταδικάζει την ρωσική επίθεση ή δεν κάνει αναφορά στην εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανία, μοιάζει με προδοσία προς το Κίεβο και συνιστά χαμηλό κτύπημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς επίσης και περιφρόνηση των αρχών του πυρήνα του διεθνούς δικαίου», δήλωσε ο Richard Gowan του International Crisis Group.
ΑΜΠΕ/naftemporiki.gr
«The New Daily Mail»
Newsroom