Ρουμπινί: Τα καλά και τα κακά νέα από την έλευση Τραμπ

Ποιο θα είναι το αντίκτυπο της επόμενης Κυβέρνησης των ΗΠΑ στην οικονομική ανάπτυξη και τον πληθωρισμό; Η απάντηση δεν είναι ακόμα ξεκάθαρη, καθώς ενώ ορισμένες από τις προτεινόμενες πολιτικές του εκλεγμένου Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα ενισχύσουν την ανάπτυξη και θα μειώσουν τον πληθωρισμό με την πάροδο του χρόνου, άλλες θα έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα, υποστηρίζει εισαγωγικά ο Νουριέλ Ρουμπινί σε άρθρο του στο Project Syndicate.

Στη θετική πλευρά, ο Τραμπ θα είναι συνολικά υπέρ των επιχειρήσεων, και μόνο αυτό το γεγονός θα μπορούσε να ενισχύσει την οικονομική δραστηριότητα, απελευθερώνοντας τις δυνάμεις που οδηγούν τις επενδύσεις, την καινοτομία και την ανάπτυξη. Η ανάπτυξη θα πρέπει επίσης να ωφεληθεί αν αυτός και οι Ρεπουμπλικάνοι στο Κογκρέσο επιτύχουν τη μόνιμη παράταση των περικοπών στον εταιρικό και προσωπικό φόρο εισοδήματος που λήγουν το 2025. Εξίσου, αν οι πιθανές υπερβολές της απορρυθμιστικής ατζέντας του διατηρηθούν υπό έλεγχο, η μείωση της  γραφειοκρατίας θα μπορούσε να προωθήσει την ανάπτυξη και να ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό, μειώνοντας τις τιμές μακροπρόθεσμα.

Ο Τραμπ θέλει επίσης να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου της Αμερικής κατά το ισοδύναμο τριών εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, κάτι που θα μπορούσε να μειώσει τις τιμές της ενέργειας και να κάνει πιο ανταγωνιστικούς τους εγχώριους ενεργοβόρους τομείς. Αλλά ελπίζουμε ότι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς την κατάργηση των περισσότερων επιδοτήσεων της προηγούμενης Κυβέρνησης για την πράσινη μετάβαση.

Η «Διεύθυνση Αποτελεσματικότητας της Κυβέρνησης» (DOGE), του Ίλον Μασκ και του Βιβέκ Ραμασουάμι, δύο μεγάλων δωρητών της καμπάνιας του Τραμπ, δεν θα πλησιάσει καν την αρχική υπόσχεση για περικοπή του Ομοσπονδιακού προϋπολογισμού κατά 2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά αν η DOGE μπορέσει να εντοπίσει έστω και περικοπές αξίας 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αυτό θα μπορούσε να μειώσει τις αναποτελεσματικότητες στον δημόσιο τομέα. Τέλος, η υποστήριξη του Τραμπ από ηγέτες της τεχνολογίας υποδηλώνει ότι θα μπορούσαμε να δούμε μια ισχυρή ώθηση στο συγκριτικό πλεονέκτημα της Αμερικής σε πολλούς κλάδους του μέλλοντος, ξεκινώντας από την τεχνητή νοημοσύνη, τη ρομποτική, την αυτοματοποίηση και τη βιοϊατρική έρευνα. 

Πληθωρισμός-Δασμοί-Κίνα-Μετανάστευση

Πολλές πολιτικές που έχει υποσχεθεί ο Τραμπ θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υψηλότερο πληθωρισμό, είτε μέσω αρνητικών σοκ προσφοράς, είτε με την υπερβολική ενίσχυση της ζήτησης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι υψηλοί δασμοί, οι εμπορικοί πόλεμοι και η αποσύνδεση (decoupling) από την Κίνα θα είναι πληθωριστικοί και επιζήμιοι για την ανάπτυξη. Η έκταση της ζημιάς, ωστόσο, θα εξαρτηθεί από το μέγεθος και την έκταση των δασμών και των άλλων προστατευτικών πολιτικών. Παρομοίως, δρακόντειοι περιορισμοί στη μετανάστευση, για να μην αναφέρουμε τις μαζικές απελάσεις, θα υπονομεύσουν περαιτέρω την ανάπτυξη και θα αυξήσουν τον πληθωρισμό, αυξάνοντας το κόστος εργασίας και εντείνοντας τον κίνδυνο έλλειψης εργατικού δυναμικού σε βασικούς τομείς.

Χρέος-Δολάριο-Γεωπολιτική ανισορροπία

Αν οι περικοπές φόρων γίνουν μόνιμες και άλλες δημοσιονομικές υποσχέσεις υλοποιηθούν χωρίς τρόπους χρηματοδότησής τους, το Δημόσιο χρέος θα μπορούσε να αυξηθεί σχεδόν κατά 8 τρισεκατομμύρια δολάρια την επόμενη δεκαετία. Αυτό, επίσης, θα ενίσχυε τον πληθωρισμό, αυξάνοντας τα μακροπρόθεσμα επιτόκια και εμποδίζοντας τις μελλοντικές επενδύσεις, υπονομεύοντας την ανάπτυξη.

Μια άτακτη προσπάθεια ενίσχυσης της εγχώριας ανταγωνιστικότητας μέσω της αποδυνάμωσης του δολαρίου θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε υψηλότερο πληθωρισμό και να ταρακουνήσει τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Και οποιαδήποτε πραγματική ή απειλούμενη προσπάθεια να αμφισβητηθεί η ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ θα αύξανε τόσο τον αναμενόμενο, όσο και τον πραγματικό πληθωρισμό.

Η επίδραση γεωπολιτικών παραγόντων είναι εξίσου αβέβαιη. Ο Τραμπ μπορεί να περιορίσει και να μειώσει ορισμένους γεωπολιτικούς κινδύνους που επηρεάζουν τις οικονομίες και τις αγορές, όπως ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας και οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, αλλά μπορεί επίσης να προκαλέσει έναν ευρύτερο οικονομικό πόλεμο με την Κίνα, ο οποίος θα μπορούσε να κατακερματίσει περαιτέρω την παγκόσμια οικονομία.

Το χρηματιστήριο και οι αγορές

Ευτυχώς, πολλοί παράγοντες μπορεί να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για τις πιο επιζήμιες προτάσεις του Τραμπ. Ο πρώτος, και ίσως ο πιο σημαντικός, είναι η πειθαρχία της αγοράς: Πολιτικές που αυξάνουν τον πληθωρισμό και τα ελλείμματα θα κινητοποιήσουντα αντανακλαστικά της αγοράς ομολόγων, θα αυξήσουν τα ονομαστικά και πραγματικά μακροπρόθεσμα επιτόκια και ίσως προκαλέσουν διόρθωση στη χρηματιστηριακή αγορά (πτώση τουλάχιστον 10%). Δεδομένου ότι ο Τραμπ βλέπει τη Wall Street ως δείκτη προεδρικής απόδοσης, αυτό το σήμα από μόνο του θα μπορούσε να αναγκάσει σε περιορισμό των πιο ριζοσπαστικών ιδεών του. Επιπλέον, δεδομένου ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα είναι ακόμη ανεξάρτητη, σχεδόν σίγουρα θα μείωνε ή θα σταματούσε τις περικοπές επιτοκίων αν ο πληθωρισμός αρχίσει να εκτινάσσεται....

Αυτά είναι όλα σημαντικά «προστατευτικά κιγκλιδώματα». Αν περιορίσουμε τις προβλέψεις μας για το 2025, ο καθαρός αντίκτυπος της οικονομικής ατζέντας του Τραμπ μπορεί να είναι ουδέτερος για την ανάπτυξη, αν και ο ρυθμός της επιστροφής της οικονομίας στον στόχο του 2% πληθωρισμού της Ομοσπονδιακής Τράπεζας είναι πιθανό να επιβραδυνθεί. Η ανάπτυξη μπορεί να παραμείνει πάνω από το δυναμικό, δεδομένων των ισχυρών ανέμων που την ευνοούν, αλλά θα είναι χαμηλότερη από το 2024. Εφόσον οι πιο ριζοσπαστικές πολιτικές του Τραμπ περιοριστούν,  και εφόσον δεν υπάρξει κάποιο απρόσμενο γεγονός, όπως γεωπολιτικό σοκ, το επόμενο έτος θα πρέπει να είναι σχετικά ήπιο για την οικονομία των ΗΠΑ.

«The New Daily Mail» 

Newsroom με πληροφορίες από το euro2day.gr