Δημοσιονομικά περιθώρια για «δώρο-εκπλήξεις» τουλάχιστον 600 εκατ. ευρώ έχει στη διάθεση της η Κυβέρνηση, λόγω της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες. Με βάση τις αποφάσεις της Κομισιόν, επιτρέπεται στα Κράτη-μέλη της Ε.Ε. να αυξήσουν έως και 1,5% του ΑΕΠ τα κόστη για εξοπλιστικά προγράμματα χωρίς να επιβαρύνουν το έλλειμμα, αν και θα καταγράφονται στο Δημόσιο χρέος στο οποίο η Ελλάδα παραμένει ακόμα «πρωταθλήτρια» της Ευρώπης.
Το προαναφερθέν ποσό, το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο 0,25% του ΑΕΠ (ξεπέρασε τα 240 δισ. ευρώ) θα αποτελέσει τον «μικρό κουμπαρά» της Κυβέρνησης τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν, προφανώς ανάλογα με τις πολιτικές εξελίξεις και ειδικότερα το χρόνο διεξαγωγής των επόμενων βουλευτικών εκλογών. Το προσχέδιο του προϋπολογισμού, το οποίο στάλθηκε πρόσφατα στις Βρυξέλλες, αποκαλύπτει τη «μαγιά» του νέου αποθεματικού που άρχισε ήδη να «χτίζεται» προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το νέο μεγάλο πακέτο μέτρων που θα ανακοινωθούν εντός του 2026 για να εφαρμοστούν το εκλογικό έτος 2027. Μάλιστα, ως προς χρονικό σημείο της ανακοίνωσης των παρεμβάσεων, εκτός του βήματος της ΔΕΘ, δεν αποκλείονται …εμβόλιμες ενέσεις στήριξης των αδύναμων εισοδηματικά κοινωνικών ομάδων, όπως συνέβη άλλωστε την περασμένη άνοιξη οπότε ανακοινώθηκε, μεταξύ άλλων, και το μέτρο της επιδότησης ενός ενοικίου το χρόνο.
Η ευελιξία
Πέρα όμως από τη στρατιωτική του διάσταση, το «μαξιλάρι» των περίπου 600 εκατ. ευρώ, προσθέτει σημαντικά περιθώρια ευελιξίας στην Κυβέρνηση, αφού μπορεί να αξιοποιηθεί από το εκλογικό έτος 2027. Η χρονική σύμπτωση καθιστά σαφές ότι η διαχείρισή του θα είναι στρατηγική και στοχευμένη, με δυνατότητα να αποφέρει σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο στην Κυβέρνηση. Για το 2026, η χρήση του συγκεκριμένου «κουμπαρά» δεν ήταν εφικτή. Η προσφάτως ανακοινωθείσα φορολογική μεταρρύθμιση ύψους 1,76 δισ. ευρώ έχει σχεδόν καλύψει το όριο αύξησης των πρωτογενών δαπανών, που φτάνει το 5,8%, σύμφωνα με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συνεπώς, ο χώρος για πρόσθετες παρεμβάσεις είναι εξαιρετικά στενός και, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, θα μπορούσε να προκύψει μόνο εφόσον αυξηθούν τα έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Ήδη, μια σειρά από ψηφιακά εργαλεία και μηχανισμοί ελέγχου έχουν ενεργοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση. Μεταξύ αυτών είναι η ψηφιοποίηση των συναλλαγών, η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με την ΑΑΔΕ, η χρήση POS σε ταξί και υπαίθριες αγορές, καθώς και οι έλεγχοι σε πραγματικό χρόνο μέσω των ηλεκτρονικών τιμολογίων. Επιπλέον, σε μερική, ή και πλήρη σε ορισμένες περιπτώσεις, λειτουργία βρίσκονται το ηλεκτρονικό πελατολόγιο και το ψηφιακό δελτίο αποστολής, ενώ από το νέο έτος η πληρωμή των ενοικίων θα πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω Τραπεζών, ενισχύοντας τη διαφάνεια των συναλλαγών και περιορίζοντας το «μαύρο» χρήμα στην αγορά.
Η διάρκεια
Όσον αφορά στη ρήτρα διαφυγής, σύμφωνα με την Κομισιόν, αυτή θα ισχύσει από το 2025 έως το 2028, με δυνατότητα παράτασης για ένα ακόμη έτος, και θα συνοδεύεται από ετήσιο έλεγχο εφαρμογής. Για την Ελλάδα, η πρόβλεψη… εναρμονίζεται με το νέο 12ετές Μακροπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικού Εξοπλισμού (2025-2036), που προβλέπει αύξηση των δαπανών από 2,2% του ΑΕΠ το 2024, σε 2,3% του ΑΕΠ το 2025 και σε 2,5% του ΑΕΠ το 2026. Επίσης για τη χώρα μας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η επίπτωση από την αξιοποίηση της ρήτρας διαφυγής θα είναι 1,2% του ΑΕΠ στο έλλειμμα και 1,8% του ΑΕΠ στο χρέος έως το 2028.
Σύμφωνα δε με τις συστάσεις της Κομισιόν, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε ετήσιες δημοσιονομικές παρεμβάσεις ύψους 0,2% του ΑΕΠ (500 εκατ. ευρώ) για τέσσερα έτη, ή εναλλακτικά, 0,1% για επτά έτη, εφόσον επιλεγεί μεγαλύτερος χρονικός ορίζοντας στο επόμενο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πάντως προειδοποιήσει ότι η ρήτρα διαφυγής δεν αποτελεί «λευκή επιταγή». Επισημαίνει ότι πρόκειται για προσωρινή χαλάρωση, εμμένοντας στη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, ώστε να αποφευχθεί εκτροχιασμός ελλείμματος και χρέους από το 2029 και μετέπειτα. Κρούει δε, τον «κώδωνα του κινδύνου» στα Κράτη-μέλη να είναι έτοιμα για αναγκαίες προσαρμογές αν απαιτηθούν, προκειμένου να μην κλονιστεί η μακροπρόθεσμη δημοσιονομική σταθερότητα μετά το τέλος της περιόδου ευελιξίας που έχει ορισθεί.
euro2day.gr
Newsroom