Αλλαγές επί του νομοσχεδίου για τις δημόσιες συναθροίσεις, κατέθεσε ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, με αφορμή προβληματισμούς που έθεσε το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής.
Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 3 του άρθρου 3 του νομοσχεδίου (Αυθόρμητη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση που δεν έχει γνωστοποιηθεί κατά τα οριζόμενα στις παρ. 1 και 2 επιτρέπεται, εφόσον δεν διαφαίνονται κίνδυνοι διασάλευσης της δημόσιας ασφάλειας ή σοβαρής διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής), μετά τη λέξη «Αυθόρμητη» προστίθεται η φράση «ή έκτακτη».
Στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 (Στις περ. β) και γ) της παρ. 1 η αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 8 δύναται να υποδεικνύει ενδεικτικά, ως εναλλακτικές επιλογές, άλλες περιοχές, κατάλληλες για την πραγματοποίηση της συνάθροισης), η φράση «δύναται να υποδεικνύει ενδεικτικά» αντικαθίσταται από τη φράση «υποδεικνύει ενδεικτικά, εφόσον είναι εφικτό».
Επίσης στην παράγραφο 2 του άρθρου 13 (Ο οργανωτής δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης ευθύνεται για την αποζημίωση όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας από τους συμμετέχοντες στη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση. Από την ευθύνη αυτή απαλλάσσεται, εάν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη διεξαγωγή της συνάθροισης και αποδεικνύει ότι είχε λάβει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας, σύμφωνα με το άρθρο 4, η φράση «είχε λάβει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας, σύμφωνα με το άρθρο 4», αντικαθίσταται από τη φράση «έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις του, όπως αυτές αναφέρονται περιοριστικά στα στοιχεία α, β και γ του άρθρου 4». Σημειώνεται ότι το άρθρο 4, με τίτλο «Υποχρεώσεις οργανωτή» προβλέπει τα εξής:
«Ο οργανωτής της συνάθροισης υποχρεούται να μεριμνά για την ομαλή διεξαγωγή της λαμβάνοντας κάθε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο. Ιδίως, ο οργανωτής της συνάθροισης:
α) Συνεργάζεται άμεσα με την αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή και ιδίως με τον Αστυνομικό ή Λιμενικό Διαμεσολαβητή και συμμορφώνεται στις υποδείξεις τους παρέχοντας τη συνδρομή του στην προσπάθεια για την τήρηση της τάξης και την ομαλή πραγματοποίηση της συνάθροισης
β) Ενημερώνει τους μετέχοντες στη συνάθροιση για την υποχρέωσή τους να μη φέρουν αντικείμενα πρόσφορα για την άσκηση βίας και ζητά την παρέμβαση της αρμόδιας αστυνομικής ή λιμενικής αρχής για την απομάκρυνση ατόμων που φέρουν τέτοια αντικείμενα
γ) Ορίζει επαρκή αριθμό ατόμων, τα οποία παρέχουν συνδρομή στην περιφρούρηση της συνάθροισης».
Προβληματισμός του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής για την ευθύνη του διοργανωτή στις διαδηλώσεις
«Γεννάται προβληματισμός κατά το μέρος που, εξ αποτελέσματος, εισάγεται σύστημα οιονεί εγγυητικής ευθύνης του οργανωτή» αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση και παραθέτει συγκεκριμένο απόσπασμα από τις «Κατευθυντήριες Γραμμές για την ελευθερία ειρηνικής συνάθροισης» της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης και το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών του ΟΑΣΕ. Το σχετικό απόσπασμα αναφέρει σχετικά:
«Οι οργανωτές και οι επιμελητές [συνάθροισης] υποχρεούνται να καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες για να συμμορφώνονται με τις νομικές απαιτήσεις και να διασφαλίζουν ότι οι συναθροίσεις τους είναι ειρηνικές. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θεωρούνται υπεύθυνοι για την παράλειψη εκτέλεσης των καθηκόντων τους, σε περιπτώσεις όπου δεν είναι ατομικά υπεύθυνοι, π.χ. ζημία περιουσιακών αγαθών ή διατάραξη ή βίαιες πράξεις που προκαλούνται από συμμετέχοντες στη συνάθροιση ή θεατές που ενεργούν ανεξάρτητα. Η ευθύνη εκ μέρους των οργανωτών ή επιμελητών υφίσταται μόνον εφόσον έχουν προσωπικά και εσκεμμένα υποκινήσει, προκαλέσει ή συμμετάσχει σε πραγματική ζημία ή διατάραξη (...). Αν μια συνάθροιση εξελιχθεί σε σοβαρή δημόσια διατάραξη, είναι ευθύνη του Κράτους, όχι του οργανωτή, εκπροσώπου ή επιμελητή της συνάθροισης, να περιορίσει τη ζημία που προκαλείται. Οι οργανωτές και οι εκπρόσωποι της συνάθροισης δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποχρεούνται να πληρώνουν για ζημιές που προκλήθηκαν από άλλους συμμετέχοντες σε μια συνάθροιση, εκτός εάν τις υποκίνησαν ή άλλως τις προκάλεσαν άμεσα».
Παράλληλα το Επιστημονικό Συμβούλιο υποστηρίζει ότι από μόνη της η μη γνωστοποίηση συνάθροισης δεν μπορεί να αποτελεί λόγο απαγόρευσής της ενώ όσον αφορά στην απαγόρευση αντιδιαδήλωσης τονίζει ότι η απαγόρευση «αντισυνάθροισης», άλλως, «αντιδιαδήλωσης», δικαιολογείται μόνο στην περίπτωση που επαπειλείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια ή απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε ορισμένη περιοχή.
ΑΜΠΕ
«The New Daily Mail»
Newsroom
Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 3 του άρθρου 3 του νομοσχεδίου (Αυθόρμητη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση που δεν έχει γνωστοποιηθεί κατά τα οριζόμενα στις παρ. 1 και 2 επιτρέπεται, εφόσον δεν διαφαίνονται κίνδυνοι διασάλευσης της δημόσιας ασφάλειας ή σοβαρής διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής), μετά τη λέξη «Αυθόρμητη» προστίθεται η φράση «ή έκτακτη».
Στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 (Στις περ. β) και γ) της παρ. 1 η αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 8 δύναται να υποδεικνύει ενδεικτικά, ως εναλλακτικές επιλογές, άλλες περιοχές, κατάλληλες για την πραγματοποίηση της συνάθροισης), η φράση «δύναται να υποδεικνύει ενδεικτικά» αντικαθίσταται από τη φράση «υποδεικνύει ενδεικτικά, εφόσον είναι εφικτό».
Επίσης στην παράγραφο 2 του άρθρου 13 (Ο οργανωτής δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης ευθύνεται για την αποζημίωση όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας από τους συμμετέχοντες στη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση. Από την ευθύνη αυτή απαλλάσσεται, εάν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη διεξαγωγή της συνάθροισης και αποδεικνύει ότι είχε λάβει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας, σύμφωνα με το άρθρο 4, η φράση «είχε λάβει όλα τα αναγκαία και πρόσφορα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημίας, σύμφωνα με το άρθρο 4», αντικαθίσταται από τη φράση «έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις του, όπως αυτές αναφέρονται περιοριστικά στα στοιχεία α, β και γ του άρθρου 4». Σημειώνεται ότι το άρθρο 4, με τίτλο «Υποχρεώσεις οργανωτή» προβλέπει τα εξής:
«Ο οργανωτής της συνάθροισης υποχρεούται να μεριμνά για την ομαλή διεξαγωγή της λαμβάνοντας κάθε αναγκαίο και πρόσφορο μέτρο. Ιδίως, ο οργανωτής της συνάθροισης:
α) Συνεργάζεται άμεσα με την αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή και ιδίως με τον Αστυνομικό ή Λιμενικό Διαμεσολαβητή και συμμορφώνεται στις υποδείξεις τους παρέχοντας τη συνδρομή του στην προσπάθεια για την τήρηση της τάξης και την ομαλή πραγματοποίηση της συνάθροισης
β) Ενημερώνει τους μετέχοντες στη συνάθροιση για την υποχρέωσή τους να μη φέρουν αντικείμενα πρόσφορα για την άσκηση βίας και ζητά την παρέμβαση της αρμόδιας αστυνομικής ή λιμενικής αρχής για την απομάκρυνση ατόμων που φέρουν τέτοια αντικείμενα
γ) Ορίζει επαρκή αριθμό ατόμων, τα οποία παρέχουν συνδρομή στην περιφρούρηση της συνάθροισης».
Προβληματισμός του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής για την ευθύνη του διοργανωτή στις διαδηλώσεις
«Γεννάται προβληματισμός κατά το μέρος που, εξ αποτελέσματος, εισάγεται σύστημα οιονεί εγγυητικής ευθύνης του οργανωτή» αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση και παραθέτει συγκεκριμένο απόσπασμα από τις «Κατευθυντήριες Γραμμές για την ελευθερία ειρηνικής συνάθροισης» της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης και το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών του ΟΑΣΕ. Το σχετικό απόσπασμα αναφέρει σχετικά:
«Οι οργανωτές και οι επιμελητές [συνάθροισης] υποχρεούνται να καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες για να συμμορφώνονται με τις νομικές απαιτήσεις και να διασφαλίζουν ότι οι συναθροίσεις τους είναι ειρηνικές. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θεωρούνται υπεύθυνοι για την παράλειψη εκτέλεσης των καθηκόντων τους, σε περιπτώσεις όπου δεν είναι ατομικά υπεύθυνοι, π.χ. ζημία περιουσιακών αγαθών ή διατάραξη ή βίαιες πράξεις που προκαλούνται από συμμετέχοντες στη συνάθροιση ή θεατές που ενεργούν ανεξάρτητα. Η ευθύνη εκ μέρους των οργανωτών ή επιμελητών υφίσταται μόνον εφόσον έχουν προσωπικά και εσκεμμένα υποκινήσει, προκαλέσει ή συμμετάσχει σε πραγματική ζημία ή διατάραξη (...). Αν μια συνάθροιση εξελιχθεί σε σοβαρή δημόσια διατάραξη, είναι ευθύνη του Κράτους, όχι του οργανωτή, εκπροσώπου ή επιμελητή της συνάθροισης, να περιορίσει τη ζημία που προκαλείται. Οι οργανωτές και οι εκπρόσωποι της συνάθροισης δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποχρεούνται να πληρώνουν για ζημιές που προκλήθηκαν από άλλους συμμετέχοντες σε μια συνάθροιση, εκτός εάν τις υποκίνησαν ή άλλως τις προκάλεσαν άμεσα».
Παράλληλα το Επιστημονικό Συμβούλιο υποστηρίζει ότι από μόνη της η μη γνωστοποίηση συνάθροισης δεν μπορεί να αποτελεί λόγο απαγόρευσής της ενώ όσον αφορά στην απαγόρευση αντιδιαδήλωσης τονίζει ότι η απαγόρευση «αντισυνάθροισης», άλλως, «αντιδιαδήλωσης», δικαιολογείται μόνο στην περίπτωση που επαπειλείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια ή απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε ορισμένη περιοχή.
ΑΜΠΕ
«The New Daily Mail»
Newsroom