Το "όχι" στο δημοψήφισμα εντείνει τους κινδύνους για τις προβληματικές ιταλικές τράπεζες
Το ηχηρό «όχι» των Ιταλών στο δημοψήφισμα φέρνει αντιμέτωπη την Ιταλία με μια νέα κρίση, με τις πιο άμεσες και πραγματικές ανησυχίες να σχετίζονται με τον τραπεζικό κλάδο της χώρας. Στο προσκήνιο έρχονται οι αδυναμίες των τραπεζών που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα λόγω του ύψους των μη εξυπηρετούμενων δανείων και της χαμηλής τους κερδοφορίας. Η νευρικότητα των χρηματαγορών λόγω της ήττας του Ρέντσι θα μπορούσε να εντείνει αυτές τις πιέσεις.Τα ρίσκα είναι ιδιαίτερα έντονα στην Ιταλία διότι τα ιταλικά νοικοκυριά κατέχουν τραπεζικά ομόλογα ύψους περίπου 170 δισ. ευρώ. Αν καταρρεύσει οποιαδήποτε τράπεζα, οι κοινοί Ιταλοί ομολογιούχοι, υπό τους νέους κανόνες της Ε.Ε., θα πρέπει να απορροφήσουν μέρος των απωλειών. Αυτή είναι μια τοξική πολιτικά προοπτική. Ωστόσο, αν το Ιταλικό κράτος παρέμβει για να στηρίξει τις προβληματικές τράπεζες, αυτό θα αύξανε το ιταλικό δημόσιο χρέος, το οποίο ήδη ανέρχεται στο κολοσσιαίο 133% του ΑΕΠ.
Σε αυτές τις ανησυχίες έρχεται να προστεθεί και η γνώση των αγορών πως η οικονομία της Ιταλίας μετά βίας έχει εμφανίσει ανάπτυξη από τότε που η χώρα μπήκε στην Ευρωζώνη το 1999, αν και η κυβέρνηση του κ. Ρέντσι έφερε μικρή ανάκαμψη από τότε που ανέλαβε την εξουσία στις αρχές του 2014 και έχει περάσει ορισμένες εργασιακές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις που έτυχαν καλής υποδοχής.
Η προοπτική για περισσότερες τέτοιες μεταρρυθμίσεις είναι πλέον «θολή», διότι με την παραίτηση Ρέντσι, η επόμενη κυβέρνηση θα βρίσκεται στην εξουσία για λίγο περισσότερο από έναν χρόνο, στην καλύτερη περίπτωση. Η ενέργειά της θα κατευθυνθεί σε μεγάλο μέρος στην αναθεώρηση του εκλογικού νόμου. Υπάρχει κίνδυνος να επανέλθει η οικονομική στασιμότητα στην Ιταλία.
Ερώτημα η τύχη της Monte dei Paschi di Siena
Η ήττα του Ρέντσι στο δημοψήφισμα της Κυριακής θέτει εν αμφιβόλω το σχέδιο διάσωσης της Monte dei Paschi di Siena, της παλαιότερης τράπεζας του κόσμου και της τρίτης μεγαλύτερης της Ιταλίας. Οι σύμβουλοι της τράπεζας, JPMorgan και Mediobanca, θα πραγματοποιήσουν σύσκεψη, ενδεχομένως και σήμερα το πρωί, για να αποφασίσουν αν θα πρέπει να προχωρήσει το σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης της τράπεζας, ύψους 5 δις. ευρώ, σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται οι Financial Times.
Ανώτατοι τραπεζίτες θα αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν με τις δεσμεύσεις τους για την εγγύηση της στήριξης της τράπεζας ή αν θα ασκήσουν το δικαίωμά τους να εγκαταλείψουν τη συναλλαγή λόγω δυσμενών συνθηκών στην αγορά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Στην περίπτωση που αποφασίσουν να εγκαταλείψουν το σχέδιο για την κεφαλαιακή ενίσχυση, τότε το Ιταλικό κράτος αναμένεται να προχωρήσει σε εθνικοποίηση της τράπεζας, σύμφωνα με ανώτατες τραπεζικές πηγές. Αναλυτές υποστηρίζουν πως η αγορά είχε ήδη προεξοφλήσει ένα «όχι» στο δημοψήφισμα, όμως προειδοποιούσαν πως αν ο Ρέντσι έχανε με μεγαλύτερο του αναμενόμενου ποσοστό, τότε μπορεί να υπάρξουν αναταράξεις στην αγορά.
Αν το σχέδιο ιδιωτικής ανακεφαλαιοποίησης της MPS αποτύχει, τότε η Ιταλία αναμένεται να προχωρήσει σε προληπτική ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας προκειμένου να αποφύγει την εκκαθάρισή της, στο πλαίσιο των νέων ευρωπαϊκών κανόνων, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το σχέδιο. Ένας από τους μεγάλους επενδυτές της MPS δήλωσε πως το ποσοστό του «όχι» στο δημοψήφισμα ήταν «ένα πραγματικά κακό αποτέλεσμα». Η πηγή αυτή είπε πως αναμένεται να εγκαταλειφθεί η ιδιωτική ανακεφαλαιοποίηση και το Ιταλικό κράτος να ρίξει κεφάλαια στην τράπεζα. Μια προληπτική ανακεφαλαιοποίηση θα περιελάμβανε καταμερισμό του βάρους στους junior ομολογιούχους αλλά με επανορθώσεις για επενδυτές έως 100.000 ευρώ κατά μέγιστο, σύμφωνα με τρεις πηγές που επικαλούνται οι Financial Times.
Αξιωματούχοι και τραπεζίτες θέλουν να αποτρέψουν τον κίνδυνο φυγής καταθέσεων από την Monte dei Paschi, η οποία έχει ήδη δει τις καταθέσεις της να μειώνονται κατά 10% από την αρχή του έτους, λόγω των ανησυχιών για τη βιωσιμότητά της. Αξιωματούχοι θέλουν επίσης να αποτρέψουν μια μετάσταση της κρίσης της Monte dei Paschi στον ευρύτερο ιταλικό τραπεζικό κλάδο, που ήδη επιβαρύνεται με «κόκκινα» δάνεια ύψους 360 δις. ευρώ, χαμηλή κερδοφορία και περισσότερα υποκαταστήματα απ’ όσες είναι οι… πιτσαρίες στην Ιταλία.
Ψηλά στη λίστα των ανησυχιών είναι η αναμενόμενη αύξηση κεφαλαίου 13 δις. ευρώ στην UniCredit, την μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, που αναμένεται να ανακοινωθεί στις 13 Δεκεμβρίου στο πλαίσιο του νέου επιχειρηματικού σχεδίου της. Τραπεζίτες σημειώνουν πως η UniCredit πιθανότατα θα βρει επενδυτές, όμως αμφιβάλλουν περισσότερο για τις πιθανότητες άλλων μεσαίων τραπεζών να προσελκύσουν περισσότερα κεφάλαια αν τρομάξουν οι επενδυτές στον απόηχο του δημοψηφίσματος. Οι ιταλικές τράπεζες, περιλαμβανομένων των Carige, Popolare di Vicenza και Veneto Banca, χρειάζονται νέα κεφάλαια ύψους τουλάχιστον 3 δις. ευρώ, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές.
ΑΜΠΕ
Newsroom
