Τρεις ημερομηνίες-«φωτιά» για το μέλλον της Ευρώπης αναζητούν λύση μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2019, κατά το οποίο ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ρουμανία: Στις 29 Μαρτίου, άνευ απροόπτου, έχει προγραμματιστεί η αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. Στις 26 Μαϊου διεξάγονται οι ευρωπαϊκές εκλογές που δεν θα είναι σαν τις άλλες, καθώς ενεδρεύει ο κίνδυνος να αυξήσουν τις δυνάμεις τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αντιευρωπαϊκές και αντιδημοκρατικές δυνάμεις. Στο μεταξύ, δυο εβδομάδες πριν τις ευρωεκλογές, στις 9 Μαίου, «Ημέρα της Ευρώπης», οι ηγέτες των κρατών μελών θα συναντηθούν στο Σιμπίου της Ρουμανίας για να πείσουν τους Ευρωπαίους πολίτες ότι έχουν όραμα για την Ευρώπη του μέλλοντος, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μας αφορά όλους και ότι αξίζει τον κόπο να συμμετάσχουμε στην εκλογική διαδικασία. Η υψηλή συμμετοχή είναι το κρυφό χαρτί αλλά και η μεγάλη αγωνία όσων πιστεύουν και στηρίζουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Μέσα σε όλα απαιτεί επειγόντως λύση και ο πολυετής ευρωπαϊκός προϋπολογισμός 2021-2027 που, αν έχει λίγες πιθανότητες να «κλείσει» συναινετικά από το παρόν ευρωκοινοβούλιο, μετά από τις εκλογές του Μαϊου τα πράγματα αναμένεται να είναι ακόμη πιο δύσκολα και να οδηγήσουν σε μεγαλύτερες καθυστερήσεις στις χρηματοδοτήσεις, στη συνέχιση της υλοποίησης των δρομολογημένων έργων και στον σχεδιασμό νέων, μέσω των οποίων αναπνέουν οι χώρες με λίγους δημόσιους πόρους.
Ο Λούτσιαν Φάτου, πρεσβευτής της Ρουμανίας στην Ελλάδα, στη συνέντευξη που έδωσε στο ΑΜΠΕ με την ευκαιρία της ανάληψης της ευρωπαϊκής Προεδρίας από τη χώρα του, τονίζει ότι για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων, η Ρουμανία θα κινηθεί με γνώμονα την ενότητα, τη συναίνεση και τη συνοχή. Ξεδιπλώνοντας τις επιμέρους προτεραιότητες της Προεδρίας, λέει ότι η χώρα του θα επιδιώξει τη σύγκλιση, με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων, θα εργαστεί για μεγαλύτερη ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών, θα συμβάλει στην ανάδειξη της Ευρώπης ως παγκόσμιου παίκτη, σε ένα σκληρά ανταγωνιστικό περιβάλλον και θα υπερασπιστεί τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες που αναμένεται να δεχθούν νέα πλήγματα κατά την προεκλογική περίοδο από τις δυνάμεις του λαϊκισμού και τον εθνικισμού. Για το Brexit όπως κι αν εξελιχθεί, υπογραμμίζει, αυτό που έχει σημασία, είναι η ενότητα μέχρι το τέλος. Ως προς τις ευρωεκλογές επισημαίνει ότι οι διαχωριστικές γραμμές Δεξιά-Αριστερά έπαψαν να νοηματοδοτούν το διακύβευμα για μια σύγχρονη Ευρώπη που θα απαντά στις προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης και αυτό που θα αντιπαρατεθεί θα είναι οι φιλοευρωπαϊκές με τις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις.
Στη δύσκολη διαδρομή της, η Ρουμανία, όπως δηλώνει στο Πρακτορείο ο κ. Φάτου, υπολογίζει στη φίλη και εταίρο Ελλάδα, με την οποία έχει μια ισχυρή σχέση, χτισμένη ιστορικά και αρθρωμένη θεσμικά σε διμερές και περιφερειακό επίπεδο, με στόχο την καλή γειτονία, τη σταθερότητα, τη δημοκρατία, και την ευημερία στα Βαλκάνια. Υπάρχει επίσης ο θεσμοθετημένος μηχανισμός συνεννόησης μεταξύ των δύο Πρωθυπουργών, αλλά και η σημαντική συνεργασία για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτικής της συνδεσιμότητας με προτεραιότητα τα ενεργειακά projects.
Στο πεδίο της κοινωνίας, υπενθυμίζει ότι οι δεσμοί πάνε πολύ πιο πίσω από την ίδρυση της Ε.Ε. και ενισχύονται και σήμερα με την τουριστική, την εμπορική-οικονομική και πολιτιστική συνεργασία. «Πάνω από ένα εκατομμύριο Ρουμάνοι επισκέπτονται την Ελλάδα κάθε χρόνο για τουρισμό», τονίζει στο ΑΜΠΕ ο κ. Φάτου, ενώ η ρουμανική κοινότητα στην Ελλάδα και η ελληνική στη Ρουμανία είναι οι δίαυλοι επικοινωνίας που τροφοδοτούν συνεχώς τους κοινωνικούς δεσμούς.
Κατά την παρουσίαση των προτεραιοτήτων της Προεδρίας επαναλάβατε πολλές φορές τη λέξη «συνοχή». Πώς την εννοείτε και γιατί είναι τόσο σημαντική για σας;
Οι προτεραιότητες δεν είναι εθνικές αλλά απηχούν τις προτεραιότητες της Ε.Ε. τη δεδομένη στιγμή. Αυτή τη στιγμή η συνοχή είναι κάτι που έχει ανάγκη η Ευρώπη, και η Ρουμανία την προωθεί ως «μότο» αλλά είναι επίσης μέρος του προγράμματος του τρίο, Ρουμανία, Φινλανδία και Κροατία. Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει νέο μομέντουμ προόδου, νέους μηχανισμούς και νέες αξιολογήσεις για τη σχέση μεταξύ πολιτών και Ευρώπης, και όχι μόνον μεταξύ των κρατών-μελών και των θεσμών. Έτσι μπορούμε να πούμε ότι η συνοχή είναι πολιτική, οικονομική, πολιτιστική. Μπορούμε επίσης να μιλήσουμε για τέσσερις πυλώνες-που αποτελούν στόχο της ρουμανικής Προεδρίας: Τη σύγκλιση, την ασφάλεια, τον παγκόσμιο ρόλο της Ευρώπης και τις κοινές αξίες.
Υπάρχει κοινή κατεύθυνση μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας για τα βαλκανικά και τα ευρωπαϊκά θέματα;
Η βασική αρχή είναι να δημιουργήσουμε τις καλύτερες συνθήκες για καλή γειτονία, σταθερότητα, δημοκρατία, ευημερία και πρόοδο της ειρήνης γιατί να μην ξεχνάμε ότι η Ε.Ε. δημιουργήθηκε πάνω από όλα για την οικοδόμηση της ειρήνης. Η ευημερία ήρθε αργότερα. Εδώ πρέπει να θυμίσουμε ότι η Ελλάδα και η Ρουμανία είναι εταίροι πολύ πριν τη δημιουργία της Ε.Ε. Έχουμε λοιπόν διμερείς σχέσεις που περιλαμβάνουν όχι μόνον πολιτικό διάλογο και οικονομικές και εμπορικές ανταλλαγές αλλά και τη συμβολή στην περιοχή μας.
Η περιοχή των Βαλκανίων ήταν πάντα μια σύνθετη περιοχή με πολλές προκλήσεις και πολλές ευκαιρίες. Σας δίνω δύο παραδείγματα συνεργασίας για την προώθηση της ατζέντας μας σε όλα τα επίπεδα:
Το πρώτο αφορά το μηχανισμό διαβουλεύσεων μεταξύ των πρωθυπουργών μας -και δεν εννοώ μόνον τη συνάντηση των δύο ανά τρεις μήνες, αλλά και τις συναντήσεις με τη συμμετοχή των πρωθυπουργών της Βουλγαρίας και της Σερβίας. Έτσι έχουμε μια γεωγραφικά λογική σύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Ρουμανίας με τη Βουλγαρία αλλά φέρνοντας κοντά και τη Σερβία και, την ευρωπαϊκή προτεραιότητα για τα Δ. Βαλκάνια, είναι μια προοπτική προς όφελος όχι μόνον των δύο χωρών μας αλλά και προς το συμφέρον της περιφερειακής και της ευρωπαϊκής σταθερότητας.
Το δεύτερο παράδειγμα είναι η συνεργασία μας στον τομέα της ενέργειας. Είναι ένας πολύ συγκεκριμένος τρόπος για την προώθηση της συνδεσιμότητας, την προώθηση της ενεργειακής ένωσης, και την προώθηση συγκεκριμένων ενεργειακών σχεδίων ένα από τα οποία είναι ένας κάθετος διάδρομος που θα μεταφέρει φυσικό αέριο μέσω της Βουλγαρίας, Ρουμανίας...
Ο IGB είναι μέρος της σύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Είναι απαραίτητο να υπάρχει συνδεσιμότητα, όλες οι χώρες της περιοχής να συνδέονται η μία με την άλλη. Η ενέργεια δεν γνωρίζει σύνορα άρα και η ροή πρέπει να είναι ελεύθερη. Υπάρχει σύνδεση μεταξύ της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας, Ρουμανίας και Μολδαβίας. Όλοι αυτοί οι αγωγοί είναι μέρος της ενεργειακής μας ανεξαρτησίας και διαφοροποίησης.
Έχει προγραμματιστεί Σύνοδος Κορυφής στο Σίμπιου λίγο μετά το Brexit. Πιστεύεται ότι το Brexit θα γίνει με συμφωνία, συντεταγμένα;
Υπάρχουν τρία ορόσημα στη ρουμανική Προεδρία. Η 29η Μαρτίου για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου. Η 9η Μαίου, η άτυπη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. στο Σιμπίου και το τρίτο είναι οι ευρωπαϊκές εκλογές. Το τέταρτο αν υπάρξει ο χρόνος, είναι το πολυετές δημοσιονομικό πρόγραμμα 2021-2027 αλλά χρειαζόμαστε πολιτική συναίνεση. Το Σιμπίου είναι σημαντικό γιατί όλοι σκεφτόμαστε πώς θα δώσουμε νέα ώθηση και πολιτική βούληση για το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Το Σιμπίου είναι ήδη σημαντικό από τη στιγμή που αποφασίστηκε γιατί εστιάζει στην Ευρώπη του μέλλοντος. Το Σιμπίου πρέπει να είναι το μέλλον. Για το Brexit θα ήταν επισφαλές να σχολιάσω αλλά εύχομαι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την Ε.Ε. και εννοώ όλους τους πολίτες και τη Βρετανία σύμφωνα με τα δημοκρατικά πρότυπα, τις αξίες και τους δημοκρατικούς μηχανισμούς και το κράτος δικαίου αλλά και με όραμα για το ευρωπαϊκό εγχείρημα ως όχημα προόδου, δημοκρατίας και σταθερότητας.
Νομίζετε ότι μπορεί να ξαναγίνει διαπραγμάτευση της συμφωνίας στις Βρυξέλλες;
Υπάρχει υπεύθυνος για τη διαπραγμάτευση του φακέλου, που στηρίζεται στην εντολή και την πολιτική βούληση των κρατών-μελών. Η λέξη κλειδί εξακολουθεί να είναι η «ενότητα» και είναι στο χέρι της βρετανικής κυβέρνησης αλλά και του Κοινοβουλίου να πάρουν αποφάσεις για τις διαδικασίες που θέλουν να ακολουθήσουν. Είναι αδύνατο να προβλέψουμε, υπάρχουν πολλά σενάρια αλλά αυτό που ξέρουμε αυτή τη στιγμή είναι ότι η συζήτηση είναι πολύ περίπλοκη.
Πιστεύετε ότι στις ευρωεκλογές οι αντιευρωπαϊκές δυνάμεις θα θέσουν σε κίνδυνο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα;
Θα σας μιλήσω ως ευρωπαίος πολίτης. Πιστεύω ότι πρόκειται για ιστορικής σημασίας εκλογές. Είναι σαφές ότι ως ένα βαθμό αντιμετωπίζονται ως τεστ των εσωτερικών εκλογών και η συμμετοχή είναι πιο περιορισμένη. Πιστεύω όμως ότι αυτή τη χρονιά οι ευρωεκλογές είναι κρίσιμες. Είναι κρίσιμες για το μέλλον της Ε.Ε. και ο διαχωρισμός μεταξύ αριστεράς και δεξιάς, μεταξύ σοσιαλδημοκρατίας και χριστιανοδημοκρατίας, φιλελευθερισμού είναι λιγότερο ουσιαστικά από τα διλήμματα που θέτει ο ευρωσκεπτικισμός και ο εθνικισμός, αν θέλουμε δηλαδή επανεθνικοποίηση των ευθυνών από τις εξουσίες των Βρυξελλών.
Αυτά τα θεμιτά ερωτήματα προέρχονται από τους πολίτες και εκφράζονται από διάφορες πλατφόρμες θέτοντας σε αμφισβήτηση το κατεστημένο πολιτικό περιβάλλον στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι δημοσκοπήσεις και οι αναλυτές λένε ότι είναι δυνατόν ένας μεγάλος αριθμός ευρωσκεπτικιστών ή εθνικιστών να εγκατασταθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στη Ρουμανία δεν υπάρχουν μεγάλα τέτοια κινήματα. Οι Ρουμάνοι είναι υποστηρικτές της Ευρώπης. Πιστεύουμε πολύ στο ευρωπαϊκό εγχείρημα. Η Ρουμανία ως μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ είναι στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Είναι ωστόσο πιθανόν δυνάμεις επικριτικές για την Ευρώπη από άλλα κράτη μέλη να αυξήσουν τις δυνάμεις τους στο Ε.Κ. Αλλά επίσης δεν επίσης καθόλου βέβαιο ότι αυτές οι δυνάμεις θα συνασπιστούν σε ένα μπλοκ. Γιατί η αμφισβήτηση έρχεται τόσο από την παραδοσιακή Αριστερά όσο και από την παραδοσιακή Δεξιά. Αυτό που ελπίζουμε είναι ότι μια καλή συμμετοχή θα απηχεί τις προσδοκίες των ευρωπαϊων πολιτών.
Θα μπορούσε να βάλει η ρουμανική Προεδρία τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό προς όφελος της συνοχής των ευρωπαϊκών χωρών του Νότου;
Ο προϋπολογισμός αντανακλά τι θέλει να κάνει κάθε χώρα, κάθε δύναμη. Αυτό που επιδιώκουμε είναι η συνέχιση των προγραμμάτων και των πλαισίων που συντελούν στην συνοχή, δηλαδή που μειώνουν το χάσμα μεταξύ των πιο ανεπτυγμένων και των λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών. Αλλά το να θέτουμε σε αντιπαράθεση ομάδες χωρών είτε πρόκειται για Βορρά-Νότο, Ανατολικές- Δυτικές, Βαλκάνια ή Βαλτική είναι απολύτως αντιπαραγωγικό και δεν οδηγεί πουθενά. Πρέπει να οικοδομήσουμε τον προϋπολογισμό με μια σειρά προτεραιοτήτων και με μια σειρά σύγχρονων εργαλείων και μέτρων τα οποία προκύπτουν ως αποτέλεσμα του πολιτικού διαλόγου.
ΑΜΠΕ
«The New Daily Mail»
Newsroom
